Feestelijke viering. Zondag 10 november, 10.30 uur in de parochiekerk te St. Anthonis. Hoofdcelebrant Mgr. Gerard de Korte, bisschop van ‘s-Hertogenbosch. Met medewerking van Sint Antonius Gilde en gemengd koor.
Een kerkklok is een klok die in een kerk wordt geluid voor verschillende religieuze doeleinden en die buiten het gebouw kan worden gehoord. Traditioneel worden ze gebruikt om gelovigen naar de kerk te roepen voor een eucharistieviering.
Vóór de introductie van kerkklokken in de christelijke kerk werden verschillende methoden gebruikt om de gelovigen te roepen: op trompetten spelen, op houten planken slaan, schreeuwen of een koerier gebruiken.
In het jaar 604 keurde paus Sabinianus officieel het gebruik van klokken goed.
Alle St. Tunnisse mensen herkennen het karakteristieke geluid van de klokken van onze kerk. Generaties lang hebben deze klokken al geluid bij belangrijke gebeurtenissen, van religieuze hoogtijdagen tot rampspoed en alles daar tussenin.
In de tijd dat er nog geen radio was, geen polshorloge e.d. en een zakhorloge nog tamelijk kostbaar bezit was, had de torenklok een vrij belangrijke functie in het dorpsleven. Mensen onderweg en op het veld aan het werk bleven op de hoogte van de tijd als ze de klok konden horen slaan of luiden.
Behalve als tijdaanwijzer had de klok ook betekenis voor de boodschapper. Dat was in het bijzonder het geval als er iemand in het dorp is overleden. Dan had het “ovverleujen” (overluiden) plaats.
Dat gebeurt trouwens nog in St. Anthonis.
Het tijdstip van overluiden is om 10.00 uur, nadat het overlijden bij de pastoor kenbaar is gemaakt.
Aan de manier van luiden is te horen of het overlijden een kind, een man of vrouw betreft.
Bij een kind wordt alleen de kleinste van de drie klokken voor overluiden gebruikt.
Als een vrouw is gestorven wordt het luiden begonnen met de lichte klok en als een man is overleden wordt het luiden ingezet met de zware klok.
Na inzetten van het luiden wordt na 3 minuten de lichte c.q. de zware klok toegevoegd. Samen luiden de klokken vervolgens 8 minuten.
Behalve het luiden voor de kerkdiensten en het overluiden was er vroeger ook het middag- en avond luiden.
Onder het luiden ’s middags om twaalf uur werd het Angelus gebeden. Dat gebeurde overal. Ook als de mensen in het veld aan het werken waren en het Angelus of de “middag” werd geluid, zeeg men op één knie neer voor het Angelus gebed, ofwel het gebed “Het Engel des Heren”.
Traditioneel vindt het angelus luiden 3 x daags plaats: om 06.00 uur, om 12.00 uur en om 16.00 uur.
Het Angelus luiden gaat op een speciale manier. Direct na het slaan van 12.00 uur hoort men:
3 x “”slaan”, pauze, dan 3 x “slaan”, pauze, dan 3 x “”slaan”, pauze en dan luidt het twee minuten ter afsluiting.
Het Angelus luiden tegen het vallen van de avond (18.00 uur) werd het “Heilig aovond-leuje” genoemd.
Het romantische lied “Het Angelus klept in de verte” was dus heel lang werkelijkheid en niet geromantiseerd.
In vroeger tijden klepte het angelusklokje ook over de mooie St. Tunnisse Brink.
“Een Brink moet leven, moet bruisen van activiteiten, moet het kloppend hart van de gemeenschap zijn”, informeerde in 2022 het bestuur van stichting “Bruisende Brink” de inwoners van St. Anthonis.
Toen is het idee ontstaan om het Antoniusklokje weer te laten kleppen.
Herstel bleek mogelijk maar daar hangt een prijskaartje aan.
Onze pastoor juichte het idee toe maar hij heeft meerdere parochies met wensen.
“Wat zou er mooier zijn als de kosten gedragen worden door de parochianen”.
Een werkgroepje is in gesprek gegaan met de voorzitter van stichting “Bruisende Brink” en de voorzitter van de dorpsraad om te onderzoeken wat de (on)mogelijkheden zijn om het herstel te kunnen financieren.
Subsidie via Monumentenzorg was niet mogelijk. Vervolgens was subsidie bij andere landelijke organisaties ook geen mogelijkheid.
Uiteindelijk is besloten te proberen dit bedrag, middels giften, bij elkaar te brengen.
Dit lukte boven verwachting heel snel.
Een aantal parochianen heeft dus het herstel van dit oude gebruik financieel mogelijk gemaakt!
Inmiddels is het Angelus weer te horen.
In verband met het herstel van het Angelusklokje dat nu weer oproept tot gebed en om dit samen te vieren, komt Mgr. G. de Korte, bisschop van ’s-Hertogenbosch, op uitnodiging van pastoor Hermans, op zondag 10 november naar St. Anthonis voor de viering van de Eucharistie om 10.30 uur.
De gezangen worden verzorgd door het gemengd koor en het gilde van het Heilig Sacrament des Altaars en Sint Antonius Abt zal de viering met gilde-eer opluisteren.
Iedereen is van harte uitgenodigd hierbij aanwezig zijn.
De oproep tot gebed van de Engel des Heren is nu weer elke dag te horen, behalve op zondag, om 8 uur, 12.00 uur en 18.00 uur.
Van vroeger uit is zondag de rustdag, dan luiden de andere klokken voor oproep om samen te komen voor gebed in de kerk.
Het oudste gebouw in St. Anthonis laat weer, zoals vroeger, van zich horen en het romantische lied “het Angelus klept in de verte” is weer werkelijkheid!
